کانی‌شناسی، ژئوشیمی و پتروژنز توده‌های پلاژیوگرانیتی مجموعه افیولیتی جنوب مهریز (جنوب‌غرب یزد)

در مجموعه افیولیتی شمال کامرود و جنوب دهشیر توده­های نفوذی کوچک و رگه­های پلاژیوگرانیتی وجود دارند که دارای کانی­شناسی فلدسپار+کوارتز+بیوتیت±گارنت هستند. سنگ میزبان پلاژیوگرانیت­ها متاگابروی توده­ای و فولیاسیون­دار است. مرز ناصاف و جانشینی بخشی پیروکسن با آمفیبول در متاگابروهای توده­ای بیان­گر حالت غیرتعادلی و منشأ دگرگونی آمفیبول است. در متاگابروی فولیاسیون­دار بر خلاف انواع توده­ای اثری از پیروکسن باقی نمانده است. شواهد ژئوشیمیایی سنگ کل نشان­دهندۀ آن است که فرایند ذوب­بخشی عامل اصلی تشکیل این پلاژیوگرانیت­ها در جای‌گاهی در حال گسترش کم سرعت بالای زون فرورانش بوده است. احتمالاً تراوش آب از طریق گسیختگی­های موجود در جای‌گاه درحال گسترش پشت قوس منتج از فرورانش نئوتتیس، موجب دگرگونی گرمابی و آب­گیری گابروهای توالی افیولیتی، ذوب‌بخشی و تولید مذاب پلاژیوگرانیتی شده است. از طرفی ممکن است که با تزریق توده­های ماگمایی داغ به داخل توالی گابرویی ضمن آب­زدایی آمفیبول، ذوب­بخشی و تشکیل مذاب پلاژیوگرانیتی نیز صورت گرفته باشد. بر اساس ترکیب شیمیایی کلینوپیروکسن، دمای تبلور کومولای گابرویی 959 تا 977 درجۀ سانتی­گراد تعیین شده است. شرایط دما و فشار مرحلۀ گرمابی با استفاده از ترکیب شیمیایی آمفیبول دگرگونی 750 درجۀ سانتی­گراد و کم‌تر از 3 کیلوبار ارزیابی شده است. دمای ذوب­بخشی و تشکیل مذاب پلاژیوگرانیتی نیز به­واسطۀ شاخص­های ژئوشیمیایی سنگ کل پلاژیوگرانیت­های بررسی شده و مقایسه آن با نتایج داده­های آزمایشگاهی، کم‌تر از 850 درجه سانتی­گراد محاسبه شده است. آخرین مرحله دگرگونی گرمابی تحت شرایط سطحی با تشکیل پرهنیت همراه بوده است.